Analiza Biznesowa – przydatna wiedza i umiejętności
Zdania na temat wiedzy i umiejętności przydatnych w Analizie Biznesowej są podzielone. Niektórzy stawiają przede wszystkim na umiejętności interpersonalne i komunikacyjne, innych bardziej interesują wiedza teoretyczna oraz znajomość terminologii. Jeszcze inni oczekują przede wszystkim znajomości wybranych technik Analizy Biznesowej lub umiejętności modelowania przy użyciu formalnych notacji.
Faktem jest, że nie ma jednego, uniwersalnego zestawu umiejętności, które powinien posiadać Analityk Biznesowy, aby móc pełnić swoją funkcję. Pożądane kompetencje różnią się w zależności od projektu i dokładnej roli jaką ma w nim pełnić. Inne umiejętności wymagane będą od analityka pracującego bezpośrednio z zespołem deweloperskim, a inne od pracującego w dłuższym horyzoncie planowania i opisującego wymagania na wyższym poziomie ogólności.
Postaram się jednak przedstawić moje subiektywne zdanie na temat wiedzy i umiejętności przydatnych w Analizie Biznesowej, zwłaszcza z perspektywy branży IT. Oczywiście nie wszystkie z nich są użyteczne w każdym projekcie i w każdej sytuacji, jednak by swobodnie poruszać się w świecie Analizy Biznesowej, warto posiadać większość z nich.
Umiejętności przydatne w Analizie Biznesowej
Poniższa lista ma losowy porządek. Nie należy traktować jej jako rankingu.
Wiedza teoretyczna
Choć niektórzy twierdzą inaczej, bardzo ważna jest znajomość odpowiedniej terminologii, zasad, czy dobrych praktyk. Tworzą one pewne ramy komunikacyjne oraz podstawy pozwalające na świadome poruszanie się po dziedzinie Analizy Biznesowej. Pozwalają korzystać z doświadczeń innych i unikać popełnionych przez innych błędów. Warto zapoznać się ze standardami dotyczącymi Analizy Biznesowej definiowanymi przez IIBA (International Institute of Business Analysis) i IREB (International Requirements Engineering Board). Warto również czytać literaturę branżową oraz artykuły i publikacje. Mówiąc krótko, wiedza teoretyczna odgrywa bardzo istotną rolę.
Znajomość technik
Aby osiągnąć swój cel, niezależnie od etapu projektu czy dziedziny w której się porusza, Analityk Biznesowy korzysta z odpowiednich technik. Oczywiście każda z nich ma odrębne przeznaczenie, zalety oraz ograniczenia. Znajomość wielu technik pozwala na dobór odpowiedniej do określonych celów i warunków, zamiast bazowania na jednej, wyuczonej technice. Mowa tu o technikach zbierania i opisywania wymagań, analizowania ich, aktualizowania i utrzymywania itd. Przydatne są też techniki służące efektywnej pracy w grupie, komunikacji i wspólnemu rozumieniu potrzeb, wymagań i proponowanych rozwiązań. Przykładami technik, które warto znać są User Story, Use Case, tworzenie słowników (Glossary), zarządzanie Backlogiem, Warsztawy, Wywiady, Protypowanie i wiele wiele innych…
Świetnym kompendium zawierającym opisy wielu technik (50 w wersji 3) jest BABOK (Business Analysis Body od Knowledge).
Tworzenie modeli i znajomość formalnych notacji
Moim zdaniem niezbędną umiejętnością, jaką powinien posiadać Analityk Biznesowy jest umiejętność tworzenia modeli. Mowa tu o modelowaniu procesów, danych, stanów etc.
Najpopularniejszymi notacjami stosowanymi w Analizie Biznesowej są BPMN (Business Process Model and Notation) oraz UML (Unified Modeling Language). Oferują one zarówno bardzo duże możliwości zaawansowanym użytkownikom jak i jednocześnie niski próg wejścia. Oznacza to, że łatwo nauczyć się podstaw, a w razie potrzeby skorzystać można z bardziej zaawansowanych właściwości i zastosowań.
Znajomość metodyk wytwarzania oprogramowania
Oprogramowanie wytwarzane jest zazwyczaj przy użyciu określonej metodyki. Często są to metodyki z grupy metodyk zwinnych (Agile, Adaptive), takie jak Scrum czy Kanban. Zdarzają się również produkty tworzone zgodnie z metodykami tradycyjnymi, predykcyjnymi (Predictive) jak np.: Model kaskadowy (Waterfall). Zdarzają się również hybrydy. Aby dobrze i skutecznie pełnić swoją rolę, Analityk Biznesowy powinien znać i rozumieć założenia poszczególnych metodyk oraz ich mocne i słabe strony.
Wiedza z zakresu UX
Niektóre wymagania najefektywniej jest przedstawić w formie makiet interfejsu użytkownika. Aby przygotować je profesjonalnie warto posiadać przynajmniej podstawową wiedzę z zakresu UX (User Experience).
Umiejętność logicznego i analitycznego myślenia oraz szybkiego przyswajania wiedzy
Wydaje się to oczywiste, iż Analityk Biznesowy musi wykazywać się tego typu umiejętnościami. Jego praca polega na pozyskiwaniu, analizie i późniejszej syntezie dużej ilości informacji.
Umiejętności interpersonalne
Praca Analityka Biznesowego to w dużej mierze współpraca z interesariuszami. Oznacza to dużą liczbę interakcji zarówno z jednostkami, jak i z grupami ludzi. Zatem niezbędne są takie umiejętności jak komunikatywność, umiejętność pracy w grupie czy umiejętność zarządzania zespołem. Przydatna może okazać się również umiejętność rozwiązywania konfliktów.
Znajomość narzędzi
Analityk w swojej pracy wykorzystuje różne narzędzia. Służą one do zarządzania wymaganiami, organizowania zebranych informacji, skutecznego komunikowania się, tworzenia diagramów lub makiet interfejsu użytkownika etc. W celu doboru odpowiednich narzędzi do określonego celu, wskazana jest znajomość ich charakterystyk.
Wiedza biznesowa
Istotnym czynnikiem wpływającym na jakość pracy Analityka Biznesowego jest znajomość domeny biznesowej, w której się on porusza. Oczywiście analityk bierze w swojej karierze najczęściej udział w wielu projektach, często o różnej tematyce, dotyczących różnych branż. Dlatego tak ważna jest umiejętność szybkiego przyswajania nowej wiedzy biznesowej,
Oczywiście nie jest to kompletna lista umiejętności przydatnych w Analizie Biznesowej, a jedynie moje subiektywne spojrzenie…
Moje rekomendacje
- Jeśli planujesz karierę jako Analityk Biznesowy, staraj się zdobyć umiejętności w większości wymienionych dziedzin
- Staraj się nieustannie rozwijać swoją wiedzę i umiejętności
- Rozpoczynając nowy projekt, w nieznanej branży poświęć nieco czasu na zapoznanie się z odpowiednią terminologią i przeczytaj nieco branżowych artykułów
